اختلال دو قطبی در کودکان و نوجوانان چیست؟ – بخش دوم

در مقاله قبلی علائم اختلال دو قطبی در کودکان را خواندید. تیم آموزشی توت فرنگی قصد دارد تا در این بخش علت بروز این اختلال، نحوه تشخیص و درمان آن را توضیح دهد، در همین راستا مطالب زیر را تهیه نموده و در اختیار شما والدین عزیز قرار داده ایم.

چه چیزی باعث بروز اختلال دو قطبی در کودکان می شود؟

پزشکان و دانشمندان هنوز علت دقیق بروز اختلال دو قطبی در کودکان را نمی دانند. اما معتقدند عوامل بیوشیمی، محیطی و ژنتیکی در آن دخالت دارند‌. گفته می شود این شرایط به دلیل به هم خوردن تعادل مواد شیمیایی خاصی در مغز انسان که انتقال دهنده های عصبی نام دارند، ایجاد می شود. چنانچه این انتقال دهنده های عصبی در حالت تعادل نباشند. سیستم ذهنی تنظیم کننده خلق و‌ خوی فرد به شکل درست عمل نمی کند.

ژن نیز در بروز این اختلال نقش دارد. اگر یکی از خویشاوندان نزدیک اختلال دو قطبی داشته باشد. احتمال ابتلای نوزاد به این شرایط بسیار بالاست. البته این بدان معنا نیست که اگر شما خویشاوندان مبتلا به اختلال دو قطبی داشته باشید. پس حتما شما هم این شرایط را خواهید داشت. حتی در مطالعات صورت گرفته بر روی دو قلو های یکسانی که در یک خانه و در شرایط یکسان قرار دارند نیز دیده شده. که یکی از آنها به اختلال دو قطبی مبتلا بوده. اما قل دیگر به این اختلال مبتلا نیست. محققان امروزه مشغول تحقیق بر روی شناسایی ژن یا ژن های دخیل در بروز اختلال دو قطبی هستند.

عوامل محیطی نیز می تواند در بروز اختلال دو قطبی در‌کودکان نقش داشته باشد. در بعضی از کودکان استرس و فشار هایی مثل مرگ یکی از اعضای خانواده، طلاق والدین یا سایر حوادث دردناک دیگر می تواند باعث تحریک بروز حالت شیدایی یا افسردگی در آنها شود. گاهی پشت سر گذاشتن تغییرات مربوط به دوره بلوغ نیز می تواند باعث بروز چنین حالاتی در فرد می شود.

اختلال دو قطبی در‌کودکان چگونه تشخیص داده می شود؟

اکثر افراد مبتلا به اختلال دو قطبی می توانند درمان شوند. اما در ابتدا یک روانپزشک یا روانشناس باید این اختلال را در آنها تشخیص دهد. متاسفانه این اختلال در بیش تر افراد مبتلا به این شرایط یا هرگز تشخیص داده نمی شود و یا اشتباه تشخیص داده می شود. در صورت عدم تشخیص و ‌درمان درست علایم این اختلال می تواند بدتر شود. حتی در صورتی که به موقع تشخیص داده نشود می تواند منجر به این شود که فرد بالاخره یا روانه تیمارستان و یا مراکز درمان بیماری های روانی شود و یا وی را به سمت مصرف مواد و یا خود کشی می کشاند.

به این دلیل که کودکان و نوجوانان مبتلا به اختلال دو قطبی معمولا الگو های رفتاری متفاوت با بزرگسالان دارند. متخصصان سلامت ذهنی قبل از تشخیص این اختلال به دقت رفتار کودک را مورد بررسی قرار می دهند. آنها برای انجام این کار تاریخچه کامل گذشته و حال فرد را بررسی می کنند. البته اعضای خانواده و دوستان فرد نیز می توانند به پزشکان کمک کنند تا تشخیص بهتری داشته باشد. همچنین ممکن است پزشک مورد نظر کودک را مورد تست های پزشکی قرار دهد. تا نوع دقیق بیماری را تشخیص دهد.

تشخیص اختلال دو قطبی در کودکان می تواند کار سختی باشد و تا به امروز هیچ تست آزمایشگاهی مثل اسکن مغز یا آزمایش خون که به تشخیص این اختلال کمک نماید طراحی نشده. گاهی اختلال دو قطبی در کودکان و نوجوانان با بیماری هایی مثل اسکیزوفرنی، اختلال استرس، اختلال بی توجهی و سایر اختلالات اشتباه گرفته می شود. به همین دلیل است که در تشخیص این اختلال سابقه رفتاری فرد اهمیت بسیاری دارد، زیرا ممکن است علائم آن با بیماری های دیگر مشترک باشد و تشخیص پزشک نیز اشتباه شود.

پزشکان چگونه این اختلال را تشخیص می دهند؟

هرچند هیچ درمان قطعی برای اختلال دو قطبی وجود ندارد. اما درمان آن به این معناست که به کودک در ثابت نگه داشتن خلق و‌ خوی و‌ کنترل علائم این اختلال کمک کنیم.

مانند سایر کودکان مبتلا به بیماری هایی مثل دیابت و آسم که به مراقبت و ‌درمان بلند مدت نیاز دارند. کودکان مبتلا به دو قطبی نیز باید تحت نظر پزشک باشند تا این وضعیت در آنها کنترل شود.

تیم پزشکی به همراه دوستان و اعضای خانواده کودک باید یک برنامه درمانی برای وی طراحی کنند. و یک روانشناس یا مشاور زمانی را به مشاوره و روان درمانی کودک اختصاص می دهد. پزشکان نیز به دقت رفتار ها و علائم کودک را مورد بررسی و نظارت قرار می دهند و در صورت نیاز درمان های دارویی تجویز می کنند.

زندگی با اختلال دو قطبی برای افراد چگونه است؟

کودکان مبتلا به اختلال دو قطبی عمدتا در برخورد با خانواده، دوستان، مدرسه و یا کار خود در آینده با افت و‌ خیزهای بسیاری رو به رو ‌می شوند. به همین دلیل بهتر است اطرافیانش وی را درک کنند.

افراد مبتلا به اختلال دو قطبی در صورت رعایت روش های درمانی تجویز شده توسط پزشک، گزارش دادن هر نوع تغییر رفتاری به پزشک روانشناس خود و شرکت در برنامه های درمانی تجویز شده توسط وی می توانند زندگی موفقی داشته باشند. بهتر است بدانید که علاوه بر درمان، تغییر سبک زندگی از طریق اقداماتی همچون کاهش استرس، خوب غذا خوردن و داشتن خواب کافی و ورزش کردن نیز می تواند به افرادی که با چنین شرایطی زندگی می‌کنند، کمک نماید. اکثر کودکان می توانند با ملحق شدن به شبکه هایی مثل گروه های محلی که برای حمایت از افراد مبتلا به اختلال دو قطبی تشکیل شده از کمک های بسیاری برخوردار شوند.

اختلال دو قطبی در کودکان مسئله ای است که در صورت تشخیص به موقع و استفاده از روش های مناسب و به روز برای درمان می تواند تحت کنترل فرد باشد.